18 sayılı BK.m.21’de aşırı yararlanma (gabin) sonucunu doğrudan sözleşmeyi bozma süresi, m.31’deki hata ve hile nedeniyle ya da korkutma (ikrah) etkisiyle yapılan sözleşmeleri bozma ve verileni geri istem süreleri, m.198 ve 199’daki alıcının satılandaki sakatlığı bildirime süreleri (nitelikleri madde metninde açıkça belirtilmemiş ise de) zaman aşımı süreleri değil “hak düşürücü” sürelerdir.
6098 sayılı yeni TBK’nun 39. maddesindeki yanılma, aldatma ve korkutma sonucu sözleşme yapan tarafın, yanılma veya aldatmayı öğrendiği ya da korkutmanın etkisinin ortadan kalktığı andan başlayarak “bir yıl içinde” sözleşme ile bağlı olmadığını bildirme ve verdiği şeyi geri isteme süresi (BK.M.31’de olduğu gibi) hak düşürücü süre ise de, BK.m.21’in karışılığı olan yeni TBK. 28. maddesi 2. fıkrasındaki (1) ve (5) yıllık süreler zaman aşımı izlenimi vermektedir. Madde hükmü, bir sözleşmedeki aşırı oransızlık ve aşırı yararlanmaya ilişkin olmasına göre, sözleşmeye bağlı kalarak edimler arasındaki oransızlığının giderilmesini isteme sürelerinin 1 yıllık öznel ve 5 yıllık nesnel zaman aşımı süreleri olarak nitelenmesi gerektiği düşüncesindeyiz.
Ankara Avukat Onur Yusuf Üregen 