İdari Yargıda Karar Düzeltme Talebi

Kararın düzeltilmesi talebine konu olabilecek kararlar: Danıştay Dava Daireleri ve idari veya Vergi dava Daireleri Genel Kurumlarının temyiz üzerine verdikleri kararlar ile bölge idare mahkemelerinin itiraz üzerine verdikleri kararlardır. Bu husus 2577 SK.nun 54. maddesinin 1. bendinde belirtilmekle metideki “temyiz üzerine verilen kararlar ile bölge idare mahkemelerinin itiraz üzerin verdikleri kararlar” şeklindeki ibare, maddeye 5.4.1990 gün ve 3622 SK’nun 23. maddesi ile yapılan değişiklik ile eklenmiştir. Değişiklik öncesi metinde hiçbir kayıtlama olmaksınınz “Danıştay Dava Daireleri ile idari veya Vergi Dava Daireleri Gene Kurulları tarafından verilen kararlar”‘ın karar düzeltme talebine konu olabileceği belirtilmekteydi.

Yine aynı değişiklik ile, bölge idare mahkemelerinin idare ve vergi mahkemelerinin davayı sonuçlandıran kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine verdikleri kararları da, kararın düzeltilmesi yönteminin kapsamı içine almıştır. Adına itiraz denmesine karşın. Bölge idare mahkemelerinin yaptıkları incelemeler ve verdikleri kararlar, öz olarak bir temyiz incelemesi ve bir temyiz kararıdır.

İdari Yargıda Düzeltilmesi İstenemeyen Kararlar

Kararların düzeltilmesine konu edilemeyecek yargısal kararları kısaca aşağıdaki şekilde belirtebiliriz.

• İdare ve vergi mahkemelerinin verdiği kararlar ile Danıştay dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak davanın esasına ilişkin verdikleri kararlara karşı kararın düzeltilmesi yoluna gidilemez.
• Davayı sonuçlandırıcı nitelikte olmayan ara kararlarına karşı düzeltme yoluna gidilemez.
• Yürütmenin durdurulması kararlarına karşı düzeltme yoluna gidilemez.
• Görev ve yetki açısından merci tayini kararlarına karşı düzeltme yoluna gidilemez.
• Danıştay tarafından memurların yargılaması ile ilgili olarak verilen kararlara karşı düzeltme yoluna gidilemez.
• Yargılamanın yenilenmesi kararlarına karşı düzeltme yoluna gidilmez.
• Kararın düzeltilmesi kararına karşı karar düzeltme yoluna gidilemez. Düzeltme kararlarına karşı tekrar düzeltme isteminde bulunulamaz.
• Tavhiz kararlarına karşı kararın düzeltilmesi istenemez.
• Kanun yararına bozma kararına karşın kararın düzeltilmesi yoluna gidilemez.

İdari Yargıda Düzeltmede Görevli Yargı Yeri

Kararın düzeltilmesi istemi, düzeltme istemine konu olan temyiz kararını vermiş olan Danıştay dava daireleri, idari veya Vergi Dava Daireleri Genel Kurulları ile itiraz kararını vermiş olan bölge idare mahkemesince incelenir ve karara bağlanır. Dosyanın incelenmesinde tetkik hakimliği yapanlar, kararın düzeltilmesinde tetkik hakimliği görevini yapamazlar.

İdari Yargıda Düzeltme İsteminde Bulunabilecekler Kimlerdir?

Düzeltme isteminde bulunma yetkisi esas davanın taraflarına aittir. Davaya katılan tek başına düzeltme isteminde bulunamaz. Katılan ancak katıldığı taraf ile birlikte hareket etmek zorundadır. Davada taraf olma yeteneğini yitiren taraf da kararın düzeltilmesi talebinde bulunamaz.

Düzeltme isteminde bulunan taraf esas kararın düzeltilmesinde menfaatinin bulunması gerekir. Lehine karar verilen kimse de düzeltme isteminde bulunamaz.

Düzeltme isteminde bulunan taraf, dilekçesinde karşı tarafı da belirtme durumundadır. Düzeltilmesi istenen karardan yararlanan taraf, karşı taraf olarak gösterilir. Başka bir deyişle,

İdari Yargı Kararının Düzeltilmesi Sebepleri Nelerdir?

İdari yargı açısından kararın düzeltilmesi nedenleri idari yargılama usulü kanununda “sayma” yolu ile gösterilmiştir. Bu yasanın 54. maddesinde belirtilen düzeltme nedenleri Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 440. maddesinde yer alan düzeltme nedenlerinin aynıdır. Yalnız her iki metin arasında dil bakımından fark vardır. İdari Yargılama Usulü Kanununda yer alan düzeltme nedenleri şunlarıdr;

• Kararın esasına etkisi olan iddia ve itirazların kararda karşılanmamış olması;
• Bir kararda birbirine aykırı hükümler bulunması;
• Kararın usu ve kanuna aykırı bulunması;
• Hükmün esasını etkileyen belgelerde hile ve sahtekarlığın ortaya çıkmış olması.

Yasada belirtilen düzeltme nedenlerinin dışında kalan bir nedenden dolayı düzeltme isteminde bulunulamaz. Esasen Danıştay, düzeltme istemlerinin büyük bir bölümünü yasada gösterilen nedenlere dayanmadığı gerekçesi ile reddetmektedir. Danıştay, Yargıtay gibi düzeltme isteminde ileri sürülen nedenlerle bağlıdır. Danıştay düzeltme isteminde ileri sürülmeyen bir nedenden dolayı, düzeltmeye kendiliğinden karar vermez.

İdari Yargı Kararın Esasına Etkisi Olan İddia ve İtirazların Kararda Karşılanmamış Olması

Burada söz konusu olan ” iddia ve itirazlar”, gerek dava dilekçesinde, gerek cevap, ya da cevaba cevap dilekçelerinde ileri sürülen sav ve savunmalar olması gerekir. Bunların düzeltme nedeni sayılabilmesi için, kararın esasına etkili olacak güç ve nitelikte olması ve gerekçeli olarak kararda karşılanmamış bulunması gerekir.

Gerek Danıştay, gerek Yargıtay, kararlarını gerekçeli olarak vermek zorundadırlar. Buna karşın uygulamada, belki işlerin çokluğundan, her iki yargı yeri, özellikle onama kararında gerekçe gösterme yoluna gitmemektedirler. Çoğu kez Yargıtay “dosyaya, gerekçeye ve takdire nazaran yerinde olmayan itirazların reddi ile, hükmün tadikine” frmülünü, Danıştay ise “Davada ileri sürülen iddialar, kararının dayandığı gerekçeler karşısında yerinde ve kararın bozulmasını sağlayacak durumda değildir.” formülünü kullanmaktadır.

İdari Yargı Kararında Birbirine Aykırı Hükümler Bulunması

Düzeltme sebeplerinden ikincisi bir ilamda birbirine aykırı hükümlerin bulunmasıdır. Burada önemli olan kararın hüküm fıkrasında birbirine aykırı hükümlerin bulunması halidir. Kararın gerekçesinde birbirine aykırı görüşlerin yer alması tek başına düzeltme sebebi sayılmamak gerekir. Ancak gerekçe ile hüküm fıkrasındaki çelişkili halin düzeltme sebebi sayılması gerekecektir. Bir kararda birbirine aykırı hüküm fıkralarının bulunması aynı zamanda bir tavzih nedenidir.

Kararın düzeltilmesi isteminin kabul edilmesi halinde eski kararın ortadan kaldırılarak yeniden karar verilmesi gerektiği halde tavzihte buna benzer bir durum yoktur. Tavzih ile belirsizlik ve aykırılık giderilir. Ancak karar ortadan kaldırılarak yerine yeni bir karar verilmez. Yargıtay içtihadı birleştirme kararında belirtildiği gibi “tashih sebebi olmayan herhangi bir ipham ve tezadın tevzih sebebi olabileceği gibi tashihi karar hakkı kullanabilmek için de ilk önce temyiz kararındaki iphamın tavzihine ve tenakuzun refine lüzum ve ihtiyaç hasıl olabilir”