Tapuya Şerh Koymak

Tapuya Şerh Koymak Nedir?

Tapuya şerh koymak, mal sahibinin mal üzerindeki haklarını kısıtlama amacıyla yapılan işlemdir. Tapuya konulan tapu siciline işlenir. Tapu sicil kural olarak kamuya açıktır. Tapu siciliyle ilgisi olan herkes incelemede bulunabilir. Böylece tapuya konulan şerh herkese karşı ileri sürülebilir hale gelir. Kimse bunu bilmediği iddia edemez. Tapuya mal sahibinin mal üzerindeki haklarını kısıtlayan birçok şerh tipi konulabilir. Örneğin; Önalım hakkı, satış vaadi, geri alım hakkı, ipotek, üst hakkı, ihtiyati haciz, intifa hakkı ve aile konutu şerhi gibi birçok hak kısıtlayıcı etkiye sahip durum tapuya şerh edilebilir. Tapuya şerh koymak eşya hukuku içinde yer alan önemli bir konudur. Şerh ile ilgili sorunlarda avukat desteği alınması önemlidir.

Tapuya Şerh Nasıl Konulur?

Mal sahiplerinin mallarını ya da başkasının malı üzerinde hakları olanların haklarını koruma amacıyla tapuya şerh koydurmak istediği görülmektedir. Tapuya kişisel hakları ya da tasarruf hakkını kısıtlayan haklar gibi çeşitli nitelikle haklar şerh edilebilir. Farklı tip şerhler için farklı belgeler aranabilir. Koyulacak olan şerh için gerekli belgeler ile beraber Tapu Müdürlüğü’ne başvurarak tapuya şerh koydurmak mümkündür. Ankara Avukat Onur Yusuf Üregen olarak tapuya şerh ile ilgili her türlü sorunda deneyimiz ile hukuki danışmanlık hizmeti vermekteyiz. Hukuki danışmanlık hizmetimizden faydalanarak tapuya şerh ile ilgili sorunlarınızı hızlı ve etkili bir şekilde olum yönde sonuçlandırmanız mümkündür.

Tapuya Şerh Koyma Sebepleri Nelerdir?

Tapuya şerh koymanın çeşitli sebepleri olabilir. Bağışlanan bir mülkün daha sonra geri alınabilmesini sağlamak amacıyla, mülkün aile konutu olduğunu belirtme amacıyla ya da mülkü kullanım hakkının bir kişiye verildiğini göstermek amacıyla konulabilir. Elbette bunların dışında da birçok farklı konuda şerh koyma imkanı vardır. Fakat bunları bir başlık altında toplamak gerekirse tapuya şerh koymanın sebepleri şu şekilde ayrılabilir;

• Temlik (Mülk Devretme) hakkını kısıtlama
• Temlik (Mülkü Devretme) hakkını yasaklama
• Kişisel hakları belirtme

Eşlerin Tapuya Şerh Koyması

Normalde tapuya şerh koyabilecek kişiler sınırlanmamıştır, yani şerh koymaya sebep olan hakka sahip olan herkes şerh koyabilir. Fakat kanunlar eşlerin birbirlerine karşı olan haklarını korumak amacıyla özel bir durumda eşlere tapuya şerh hakkı tanınmıştır. Eşlerin ortak yaşadıkları konutu birbirlerinden habersiz satmalarını, kiraya vermelerini ya da başka tasarruf haklarını kullanmalarını engellemek isteyen eş tapuya aile konutu şerhi koyabilir.

Bu uygulama ile eşlerin birinin yapacağı davranıştan ikisinin birden etkilenmesi engellemek istemiştir. Uygulamada ise boşanmada mal kaçırma olaylarını engellemek için sıkça başvurulan bir yöntemdir. Özellikle kadınların eşleri tarafından mağdur edilmesi bu uygulama sayesinde önceden engellenmeye başlanmıştır.

Aile Konutu Şerhi Eşlere Hangi Konuda Tanınmıştır?

Aile konutu, eşlerin birlikte yaşadığı yerleşim yerleridir. Genel kural olarak herkes gibi eşler de malların üzerinde serbestçe tasarruf edebilir. Bunun istisnası ise aile konutudur. Kanun aile konutunu genel kuralın dışında bırakarak eşlerin birbirlerine karşı da korumak istemiştir. Kanuna göre mal sahibi olan eş diğerinin rızası olmadıkça mal hakkındaki kiraz sözleşmesini feshedemez, malı devredemez ve mal üzerindeki haklarını kısıtlayamaz. Fakat bunlar eşin rızası olmadan gerçekleşirse ve 3. kişi de iyi niyetliyse 3. kişinin hakları korunur. Örneğin; mal sahibi eş diğer eşin rızasını almadan ortak yaşadıkları konutu bir başkasına satarsa, satın alan kişi de bu durumdan haberdar değilse ve iyi niyetliyse konut üzerinde kazandığı hak korunacaktır.

Aile konutu şerh sayesinde 3. kişilerin de bu konut üzerinde kazandıkları haklar korunmayacaktır. Çünkü şerh tapuya eklenir ve tapu kural olarak kamuya açıktır. Yani kimse tapuda yer alan bir durumu bilmediğini iddia edemez.

Aile konutu şerhi eşlere Türk Medeni Kanunu’nda tanınmıştır. Kanunda bu konuyla ilgili olan madde 194. maddedir.

Madde 194- … Aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eş, tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini tapu müdürlüğünden isteyebilir.

Aile Konutu Şerhi İçin Hangi İşlemler Yapılmalıdır?

Eşler ortak konut üzerindeki haklarının diğer eş tarafından zedelenmemesi için aile konutu şerhi konulmasını isteyebilir. Aile konutu şerhi koydurmak isteyen kişi evlilik cüzdanını ve mahalle muhtarından aldığı konutu ailenin yaşadığı yer olduğunu gösteren belgeleri hazırlamalıdır. Hazır edildikten sonra bunlarla beraber eşiyle ortak yaşadıkları konuta aile konutu şerhi koydurmak istediği talebiyle Tapu Sicil Müdürlüğü’ne başvurmalıdır. Kısacası aile konutu şerhi koydurmak isteyen eşin yapması gereken işlemler, evlilik cüzdanını hazırlamak, muhtarlıktan konutun ailenin ortak yaşadığı konut olduğunu gösterir belgeyi almak ve Tapu Sicil Müdürlüğü’ne başvurmaktır. Başvuru sonrasında şerh koyulacak bu sayede hem diğer eşe hem de 3. kişilere karşı ileri sürülebilecek bir durum ortaya çıkacaktır.

Aile Konutu Şerhi Nasıl Konulur?

Aile konutu şerhi koydurmak isteyen eş evlilik cüdanı ve aile konutunun bulunduğu yerdeki muhtardan alacağı konutun ailenin yerleşim yeri olduğunu gösterir belge ile Tapu Sicil Müdürlüğü’ne başvurmalıdır. Aile konutu şerhi koymak için diğer eşin rızası, onayı ya da izni gerekmez.

Aile konutu şerhi kural olarak Tapu Sicil Müdürlüğü’nden konulur. Fakat konuyla ilgili bir dava esnasında da hakimden aile konutu şerhi koyulması talep edilebilir. Ortadan bir dava yokken yani davasız olarak da mahkemeye giderek aile konutu şerhi koyulması talep edilebilir.

Aile Konutu Şerhi İçin İstenen Belgeler Nelerdir?

Aile konutu şerhi koydurmak mağduriyetlerin önlenmesini amaçlayan bir işlemdir. Bu sebeple hızlı bir şekilde yapılması gerekmektedir. Aile konutu şerhinin hızlı bir şekilde konulabilmesi için istenen belgeler kişinin kolayca elde edebileceği belgelerdir. Kanuna göre aile konutu şerhi koydurmak isteyen kişinin Tapu Sicil Müdürlüğü’ne telim etmesi gereken belgeler şunlardır;

• Evlilik Cüzdanı
• Aile konutunun bulunduğu yerdeki muhtarlıktan alınacak olan konutun ailenin ortak yaşadığı yer olduğunu gösterir belge

Tapuya Şerhte Zamanaşımı Süresi

Tapuya şerh vermek için bir zaman aşımı süresi yoktur. Şerh vermek için dayanabileceği bir hakkı olan kişiler istedikleri zaman şerh koydurabilir. Fakat bu işlem mümkün olduğunca hızlı yapılmalıdır. Olası gecikmeler de mağduriyetler ortaya çıkabilir.

Tapuya Şerhe Görevli ve Yetkili Mahkeme

Aile konutu şerhinin işlenmesi için mahkeme kararına gerek yoktur. Fakat aile konutunun neresi olduğu belli değilse belirlenme davası açılabilir. Aile konutunun belirlenmesinde görevli mahkeme Aile Mahkemesidir.

Diğer şerhlerde şehrin türüne göre görevli ve yetkili mahkeme değişebilir.